60-то ЗАСЕДАНИЕ НА КОМИСИЈАТА ЗА ЧОВЕКОВИ ПРАВА НА ОН
Кога политиката и човековите права ќе направат компромиси
(Втор дел)
Шеесеттото јубилејно заседание на Комисијата за човекови права на ОН заврши на 23 април. Ако оваа година ќе си отиде како година на обележување важни годишнини за човековите права во историјата на ОН, тогаш 60-тото заседание дефинитивно нема да е меѓу нив. Големите очекувања и силниот притисок од страна на НВО не успеа да обезбеди ефикасна акција за најголемата загриженост за човековите права со која се соочуваме во моментов во постерата на 11 септември.
Време е за прославување на некои од најважните достигнувања во историјата на човековите права, како на пример 10-годишнината од основањето на Канцеларијата на Високиот комесар за човекови права и 60-годишнината од првото заседание на Комисијата за човекови права. Но исто така е и настан, каде сево ова е сериозно нарушено, како на пример со трагичната смрт на Високиот комесар за човекови права Серхио Виеира да Мело минатиот август во Ирак. Годинешното заседание оствари стандардни резултати. За жал, најконтроверзните прашања, како на пример анти-терористичките мерки натежнаа на страната на политичките интереси, наместо на страната на човековите права и го оставија ова јубилејно заседание со прилично лоши историски резултати. Она што следува, е краток преглед на годинешните дебати и заклучоци.
Комисијата назначи Специјални т.н. репортери (Раппортеурс) кои ќе ги истражуваат проблемите со човековите права во Народна Демократска Република Кореа и во Белорусија. Беа усвоени и три резолуции со кои се осудуваат нарушувањата на човековите права во окупираните арапски територии, вклучувајќи ја и Палестина. Беше наименуван и еден независен експерт да ја проучува ситуацијата во Авганистан. Меѓутоа резолуциите за Чеченија, Зимбабве и Кина, каде се известува за некои од најтешките нарушувања на човековите права во последните години, не беа прифатени. Меѓу тематските ресолуции кои беа усвоени се најдоа и резолуциите за борба против клеветење на религиите, права за развој и глобализација.
Ова веќе стандардно достигнување на комисијата беше критикувано од страна на водечките НВО кои се обидуваат да влијаат на гласовите на земјите-членки на заседанието. Адријан - Клод Цолер од швајцарската НВО Женева за човекови права, ја окарактеризира комисијата како “соба на неказнетост”. Ова се однесува на праксата, која во последните години ја применува Комисијата , односно избегнува да “именува и засрамува” одредени земји, рече Цолер. Официјалните лица, меѓутоа се караат за тоа дали дали помошта или осудата ќе го реши проблемот.
Некои позитивни иницијативи сепак потекнаа од јужноамериканските и африканските влади, како на пример од Мексико (антитероризам), од Бразил (насилство и дискриминација засновани на сексуалната ориентација) и од Африкански Каукус (деца киднапирани во конфликти).
Оваа година невладините организации беа исто така изненадени од посебните безбедносни мерки кои беа применети во собата за советување. Со нив им беше забранет директен пристап да пленарниот кат и на тој начин беа ограничени во извршување на својата најкруцијална функција во Комисијата, т.е. да им пристапат и директно да лобираат кај пратениците. Овие безбедности мерки беа објаснети како пост 11-ти септемвриски технички мерки, а не како попречување на главното присуство на НВО на советувањата.
Земјите-членки упатија силна критика на неколку Специјални процедури и на т.н. репортери (Раппортеурс), кои би ги застраниле од независноста и бескрупулозната истрага за нарушувањата на човековите права. Некои НВО, како на пример “Амнестѕ Интернатионал”, искажаа сериозна загриженост за овој чекор како начин за ослабување на нивните мандати и понатамошен чекор за минимизирање на важноста на Комисијата.
Се на се, со помош на истрајното и неуморното лобирање на НВО за потребата од универзлни стандарди за човековите права за компаниите, Комисијата за првпат & ја додели на Канцеларијата на Високиот комесар за човекови права задачата за изготвување извештај за постоечките иницијативи и стандарди за одговорностите на компаниите по прашањето за човековите права. Ако не успеа да усвои поконкретни мерки за заштита на човековите права во напорите против тероризмот, тогаш Комисијата одлучи да ја разгледа арбитрарната казна на политичките затвореници во Гватанамо Беј. Направи уште еден компромис во корист на државните интереси наспроти заштитата на човековите права.
Танја Хафнер
Авторката е поранешен Координатор за лобирање и меѓународни владини организации во “Амнестѕ Интернатионал” Словенија. Во моментот е член на персоналот на МЦМС за интернационални и регионални програми.
|